Prowadzący/a...

Kurs zostanie uruchomiony w kolejnej edycji Letniej Szkoły.

Prowadząca/y: Małgorzata Ćwikła | Marcin Laberschek

Poziom: MT1

Klasa metodologiczna: Metody etnograficzne

Opis: Głównym celem zajęć będzie nabycie przez uczestników podstawowych umiejętności planowania i prowadzenia projektów badawczych w internecie. Warsztaty będą miały charakter praktyczny i będą zbudowane z trzech bloków: wprowadzenia do metody i kontekstu jej stosowania, indywidualnej oraz grupowej pracy nad prostym zadaniem badawczym, ilustrującym procedurę gromadzenia danych i fenomen obecności różnych grup społecznych w sieci, analizy zebranych danych oraz nakreślenia ścieżek interpretowania materiału. Zajęcia będą kierowane do osób rozpoczynających stosowanie netnografii w działalności badawczej oraz szukających nowych dróg pozyskiwania danych o zwyczajach użytkowników internetu. Zwrócona zostanie dodatkowo uwaga na znaczenie badań w internecie w "nowej normalności" postpandemicznej. Doświadczenie dystansu społecznego na trwałe zmieniło modele interakcji społecznych wykorzystując omnipotencję internetu, pokazując również obszary ryzyka. Zrozumienie tej ewolucji wymaga nowych kompetencji badawczych.

Słowa kluczowe: netnografia, badania w internecie, etnografia wirtualna

Zakres tematyczny: specyfika badań w środowisku wirtualnym, różne sposoby definiowania netnografii - czym one jest, czym nie jest, czym mogłaby być warsztat badacza internetowego, podstawowe terminy, przygotowanie do badań w internecie holistyczne podejście do terenu badawczego w sieci - mapowanie grup, znaczeń i obszarów zainteresowań definiowanie typów uczestnictwa we wspólnotach online i rodzajów społeczności online techniki zbierania danych w Internecie: obserwacja, wywiady, analiza treści komunikatów pisanych i wizualnych, analiza ilościowa i jakościowa danych zebranych w Internecie zbieranie danych w sieci jako doświadczenie (media społecznościowe, komunikatory, technologie ubieralne jako źródło danych) zastosowanie netnografii w nauce i w praktyce organizacyjnej (od biznesu po non-profit) etyka w badaniach netnograficznych posthumanistyczne podejście do sieci jako bytu badanego i wpływającego na badania (rola algorytmów, wyszukiwanie semantyczne i w oparciu o słowa kluczowe, ślad badacza w internecie i jego związek z zakresem generowania wiedzy)

Metody dydaktyczne: objaśnienie, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna

Oprogramowanie: Excel, Notepad, Google Drive, wyszukiwarki (Google, Bing, DuckDuckGo)

Literatura rekomendowana:

Całek, A. (2018). Wojciech Tochman – społeczny rzecznik uchodźców. Zapiski z obserwacji netnograficznej, "Media Biznes Kultura", nr 1(4), 71-82

Kozinets, R. (2012). Netnografia. Badania etnograficzne online. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jemielniak D. (2013). Netnografia, czyli etnografia wirtualna – nowa forma badań etnograficznych, "Prakseologia", nr 154, 97–116.

Prowadzący/a...

Kurs zostanie uruchomiony w kolejnej edycji Letniej Szkoły.

Prowadzący/a...

Prowadzący/a: Grażyna Kubica-Heller | Agata Rejowska

Tytuł: Wywiad biograficzny/narracyjny/oral story

Poziom: MT2

Klasa metodologiczna: Metody narracyjne

Opis: Warsztat ma na celu przybliżyć uczestnikom problematykę metod narracyjnych zarówno od strony teoretycznej, jak i badawczej. Uczestnicy zdobędą wiedzę potrzebną do prowadzenia badań przy użyciu metody biograficznej, także w kontekście wielokulturowym. Zaznajomią się poza tym z nowymi nurtami w teatrze i filmie wykorzystującymi narracje biograficzne. Warsztat ma charakter eksperymentalny i jego celem jest zarówno dostarczenie praktycznej wiedzy, jak i teoretyczna refleksja nad procesem, trafnością, korzyściami i ograniczeniami zastosowanych metod.

Słowa kluczowe: oral story; wywiad biograficzny; wywiad narracyjny; Auto/biografie

Zakres tematyczny:

• Problematyka metod narracyjnych
• Wykorzystanie narracji biograficznych w teatrze i filmie
• Refleksja nad procesem, trafnością, korzyściami i ograniczeniami metod narracyjnych
• Opracowanie wyników materiału wykorzystując repertuar środków wizualnych i performatywnych

Metody dydaktyczne: seminarium omawiające najważniejsze kwestie, zajęcia praktyczne uczące prowadzenia wywiadów i intensywnego słuchania, pokazy filmowe z dyskusją, inscenizowanie performansu.

Oprogramowanie używane na warsztacie: brak

Literatura rekomendowana:

J. Szczepański, Metoda biograficzna, w: Odmiany czasu teraźniejszego, Warszawa 1971, s. 573-607.

Susan Chase, Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów, w: Metody badań jakościowych, red. N.K. Denzin, Y. S. Lincoln, PWN 2009, t. 2, s. 15-56.

K. Kaźmierska, Wywiad narracyjny jako jedna z metod w badaniach biograficznych, "Przegląd Socjologiczny" 2004, nr 1, s. 71-96.

F. Schutze, Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. K. Kaźmierska, Nomos 2012, s. 141-278.

F. Schutze, Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. K. Kaźmierska, Nomos 2012, s. 415-458.

Świadkowie historii mówionej. Historia mówiona - elementarz, Marta Kurkowska-Budzan, Andrzej Drabik, Marcin Jarząbek, Ewelina Szpak, Marcin Stasiak.

Prowadzący: Krzysztof Konecki

Poziom: MT1

Klasa metodologiczna: Autometody

Opis: Głównym celem warsztatów jest zdobycie wiedzy na temat tego jak wykonać badanie fenomenologiczne. Uczestnicy kursu nauczą się stosowania w praktyce zasady epoche (ograniczania konceptualizacji i świadomości oraz ograniczania wpływu założeń na postrzeganie zjawiska).  W warsztacie będziemy stosowali metodę eksplikacji autoobserwacji zjawisk, które interesują badacza. Metody badań z punktu widzenia pierwszej osoby będą przedstawione w trakcie wykładu a następnie zastosowane w ćwiczeniach w pracy nad ciałem. Zwrócona będzie uwaga na kontekst wytwarzania wiedzy i uważność badacza w trakcie zbierania danych (autoobserwacja). Zastosowana zostanie strategia badań fenomenologicznych, gdzie procedura epoche, horyzontalizacji, wyobrażonych zróżnicowań ujawniania się zjawisk (imaginative variations) będzie stosowana w praktyce. Uczestnicy warsztatu będą mieli także możliwość analizy pracy umysłu (uświadomienia dystynkcji i całościowego doświadczania sytuacji) w trakcie badania zjawisk.

Słowa kluczowe: autoobserwacja; badanie fenomenologiczne; epoche; horyzontalizacja; imaginative variations; praca nad ciałem;

Zakres tematyczny:

• Wprowadzenie do warsztatu – prezentacja założeń fenomenologii i metod badawczych. Wykład i dyskusja
• Zapis autoobserwacji z doświadczania zjawiska, którym interesuje się badacz.
• Analiza indywidualna danych oraz zapisów autoobserwacyjnych.
• Przedstawienie zapisu danych innym uczestnikom warsztatu.
• Prezentacja w grupie swojej analizy i rozpoczęcie analizy porównawczej w celu generowania wspólnych tematów/cech (oraz unikalnych tematów/cech) badanego zjawiska/ badanych zjawisk (przygotowanie do podsumowania eksplikacji zjawiska).
• Zastosowanie programów do zapisu autoobserwacji i mapowania sytuacji i badanego zjawiska.

Metody dydaktyczne: Wprowadzenie do warsztatów (wykład plus dyskusja grupowa); medytacja jako technika oczyszczania umysłu (ćwiczenia); dokonywanie autoobserwacji własnych odczuć i doświadczania sytuacji tu i teraz w trakcie wykonywania ćwiczeń fizycznych, oddechowych i medytacyjnych. (ćwiczenia); pisanie jako metoda fenomenologicznej eksplikacji (ćwiczenia; prezentacja dyskusja grupowa)

Oprogramowanie używane na warsztacie: Brak

Literatura rekomendowana:

Bentz, Valerie M. & Jeremy J. Shapiro (1998) Mindful Inquiry in Social Research, London: Sage.

Bentz, Valerie M. and Vincenzo Giorgino (2016) Contemplative Social Research. Caring for Self, Being and Lifeworld, Santa Barbara: Fielding University Press.

Hycner, Richard K. (1985). “Some Guidelines for the Phenomenological Analysis of Interview Data.” Human Studies 8(3): 279-303.

Konecki, Krzysztof T. (2017) Standing in Public Places: An Ethno-Zenic Experiment Aimed at Developing the Sociological Imagination and More Besides …, Czech Sociological Review, 6, 881-901.

Konecki Krzysztof T. (2017) How the University Organizational Culture Is Being Experienced? Phenomenological Studies of Experiencing the Here and Now of the Organization, Polish Sociological Review, 4(200): 485-504.

Konecki, K. T. (2017). Contemplation for Economists. Towards a Social Economy Based on Empathy and Compassion. Economics and Sociology, 10(3), 11- 24.

Prowadząca/y: Anna Kacperczyk | Marcin Kafar

Poziom: MT1

Klasa metodologiczna: Autometody

Opis: Celem warsztatu jest zapoznanie słuchaczy z możliwościami, jakie daje umiejętność prowadzenia badań przy użyciu autoetnografii. Uczestnicy będą mieli okazję do zaznajomienia się z najważniejszymi elementami autoetnografii jako metody wytwarzania.

Słowa kluczowe: autoetnografia, autoetnografia ewokatywna, autoetnografia analityczna, pisanie autoetnograficzne

Zakres tematyczny:

• Czym jest a czym nie jest autoetnografia?
• Historia autoetnografii jako sposobu wytwarzania wiedzy
• Tematyka prac i projektów autoetnograficznych
• Autoetnografia – od praktyki „doświadczenia” do praktyki „pisania”
• Interaktywna praca nad próbkami tekstów źródłowych autoetnograficznych
• Pisanie własnych tekstów autoetnograficznych
• Interaktywna praca nad własnymi tekstami autoetnograficznymi
• Etyka w badaniach autoetnograficznych
• Ewaluacja projektów autoetnograficznych

Metody dydaktyczne: wykład, dyskusja grupowa, ćwiczenia z analizy i recepcji tekstów, pisanie i prezentacja własnych tekstów przez uczestników

Oprogramowanie używane na warsztacie: brak

Literatura rekomendowana:

Bochner A.P., Bird on the wire. Freeing the father within me [tekst będzie udostępniony uczestnikom warsztatów przez prowadzących].

C. Ellis, Maternal connections [tekst będzie udostępniony uczestnikom warsztatów przez prowadzących].

Kacperczyk, Anna (2014) Autoetnografia – technika, metoda, nowy paradygmat? O metodologicznym statusie autoetnografii. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 3, s. 32–74.

Kacperczyk, Anna (2017) Rozum czy emocje? O odmianach autoetnografii, epistemologicznych pomostach i przepaściach między nimi, „Kultura i Społeczeństwo”, t. LXI, nr 3, s. 127-148.

Kafar, Marcin & Carolyn Ellis (2014) Autoethnography, storytelling, and life as lived. A Conversation between Marcin Kafar and Carolyn Ellis, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 3, s. 124-143.

C. Rambo Ronai, Multiple reflections on child sex abuse. An argument for a layered account, “Journal of Contemporary Ethnography”, 1995, nr 4, s. 395–426 [tekst będzie udostępniony uczestnikom warsztatów przez prowadzących].

Prowadząca: Katarzyna Archanowicz-Kudelska

Poziom: MT1

Klasa metodologiczna: Metody dyskusji grupowych

Opis: Celem warsztatu jest aktywne przećwiczenie roli moderatora, respondenta i obserwatora/analityka wywiadu grupowego. Uczestnicy warsztatu zdobędą wiedzę jak sprawnie, a zarazem swobodnie poprowadzić dyskusję, reagując również na szereg pozawerbalnych informacji od uczestników wywiadu. W bezpiecznych warunkach zidentyfikujemy i przetestujemy pułapki czyhające na badaczy jakościowych, wykorzystujących technikę FGI, oraz nauczymy się sobie z nimi radzić. To wszystko jest niezbędne, by móc właściwie zinterpretować otrzymany materiał i odpowiedzieć na założone pytania badawcze.

Słowa kluczowe: FGI; wywiad grupowy; moderator; komunikowanie w zespole

Zakres tematyczny:

• Wprowadzenie do techniki FGI  - zalety i wady techniki
• Planowanie i przygotowanie (się do) badania FGI
• Rola moderatora w procesie badawczym
• Dopasowanie moderatora do grupy i tematu badawczego
• Tworzenie scenariusza wywiadu
• Prowadzenie wywiadu grupowego
• Etyka badań focusowych

Metody dydaktyczne: intensywna sesja robocza z elementami ćwiczeń, dyskusji grupowej oraz z krótkimi elementami wykładu. Uczestnicy w procesie odgrywania ról moderatora, respondenta i obserwatora/analityka wywiadu grupowego, poznają proces FGI z tych trzech perspektyw. Warsztat zostanie poprowadzony w profesjonalnej sali fokusowej z lustrem weneckim, umożliwiającym swobodną obserwację.

Oprogramowanie używane na warsztacie: brak

Literatura rekomendowana: 

Maison, D. (2022). Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Prowadząca: Katarzyna Archanowicz-Kudelska

Prowadzący: MT2

Klasa metodologiczna: Metody dyskusji grupowych

Opis warsztatu: Celem warsztatu jest pogłębienie wiedzy na temat dynamiki procesu grupowego występującego w czasie sesji fokusowej, a także umiejętności radzenie sobie z nieprzewidzianymi sytuacjami i tzw „trudnymi uczestnikami”, tak by sprawnie i metodologicznie poprawnie zrealizować założone cele badawcze. Będziemy uczyć się zarządzać procesem grupowym, balansując pomiędzy dynamiką grupy a wyznaczonymi ramami scenariusza i czasem przeznaczonym na badanie. Sprawdzimy także jak wyjść poza deklaracje badanych i zanurzyć się w świat technik projekcyjnych oraz zmierzymy się ze swoimi własnymi „moderatorskimi lękami”. Warsztat jest dedykowany osobom posiadającym podstawową wiedzę na temat moderowania grup fokusowych (FGI), którzy chcą udoskonalić swoje umiejętności w zakresie pracy z dynamiką grupową.

Słowa kluczowe: FGI; wywiad grupowy; moderator; proces grupowy, role grupowe, „trudny uczestnik”, techniki projekcyjne, emocje moderatora, zarządzanie emocjami w grupie

Zakres tematyczny

• Zaskakujące, niestandardowe sytuacje, „trudni uczestnicy” podczas FGI
• Pułapki procesu grupowego (np. konformizm, syndrom myślenia grupowego, próżniactwo społeczne)
• Role grupowe uczestników (np. lider, outsider, turysta, kamikadze)
• Emocje moderatora – przed, w trakcie i po procesie moderowania – i sposoby radzenia sobie z nimi
• Techniki projekcyjne – kiedy, po co i jak
• Etyka badań fokusowych - prawa i obowiązki moderatora, zleceniodawcy oraz uczestników

Metody dydaktyczne: intensywna sesja robocza z elementami ćwiczeń, dyskusji grupowej oraz z krótkimi elementami wykładu. Uczestnicy wcielać się będą w role moderatora, respondenta i obserwatora/analityka wywiadu grupowego, poznając proces FGI z tych trzech perspektyw. Warsztat poprowadzony zostanie w profesjonalnej sali fokusowej z lustrem weneckim, umożliwiającym swobodną obserwację.

Oprogramowanie używane na warsztacie: brak

Literatura rekomendowana: Maison, D. (2022). Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Prowadzące: Joanna Bielecka-Prus | Anna Heleniak

Poziom: MT1

Klasa metodologiczna: Metody z pola sztuki

Opis: Celem warsztatów jest poznanie i praktykowanie zróżnicowanych form ekspresji artystycznej w działaniach badawczych z obszaru nauk społecznych. Warsztat jest skierowany do osób zainteresowanych włączeniem działań artystycznych w proces zbierania, interpretacji i reprezentacji danych jakościowych. Działania te będą obejmować zróżnicowane środki artystycznej ekspresji: wizualne (np. film, fotografia, rysunek, kolaż), werbalne (poezja, proza), muzyczne i teatralne. Uczestnicy nie muszą mieć żadnego przygotowania teoretycznego i praktycznego w tym zakresie, niezbędna zaś jest pasja, wyobraźnia, wrażliwość i otwartość na niekonwencjonalne metody pracy grupowej.  Tematem, wokół którego skupione będą działania ABR są dychotomie: obcość/swojskość, męskość/kobiecość, władza/wyzwolenie. Warsztat jest podzielony na kilka części, każda z nich będzie obejmować wstęp teoretyczny, przykłady aplikacji badań oraz część praktyczną, podczas której zostaną przećwiczone określone formy artystyczne w konkretnym projekcie. Uczestnicy będą mieli możliwość indywidualnego i grupowego wykreowania własnych form artystycznych i sprawdzenia się zarówno w roli badacza, jak i badanego. Uczestnicy warsztatu będą mogli nauczyć się, jak można wykorzystać działania artystyczne w zbieraniu danych, analizie zjawisk społecznych oraz tworzeniu artystycznych form prezentacji danych w projektach partycypacyjnych. 

Zakres tematyczny warsztatu

• Badania inspirowane sztuką: początki, metody, cele.
• Kryteria oceny badań. 
• Sztuka wizualna jako metoda badań. 
• Badania inspirowane fikcją literacką. 
• Tworzenie etno-performansu. 
• Muzyka jako metoda i terapia.

Metody dydaktyczne: warsztaty będą opierać się na metodach pracy indywidualnej i grupowej w działaniu. Dane tworzone będą w trakcie zajęć, ale także zostaną przygotowane przez prowadzących warsztaty. Uczestnicy będą również proszeni o zgromadzenie potrzebnych danych (np. zdjęć, wywiadów, pieśni), które będą użyte w trakcie spotkania. Uczestnicy będą także wykorzystywali własne zasoby: osobiste doświadczenia, emocje, obserwacje, wiedzę życia codziennego, własne ciała. 

Oprogramowanie: brak

Literatura rekomendowana:

1. Barone T., Eisner E. W., 2012, Arts-Based Research, London: Sage.
2. Bielecka-Prus J., A. Pepaś, 2016,  Dynowskie doświadczenia badań tradycji weselnej z zastosowaniem etnografii performatywnej, „Sztuka i Dokumentacja”, 14, s. 63-73.
3. Cole A.L., J.G. Knowles, 2008, Handbook of the Arts in Qualitative Research: Perspectives, Methodologies, Examples and Issues, Thousand Oaks: Sage. 
4. Denzin N.K., 2003, Performance Ethnography: Critical Pedagogy and the Politics of Culture, Thousand Oaks: Sage.  
5. Gergen M.M., Gergen K.J., 2012, Playing with Purpose: Adventures in Performative Social Science, Walnut Creek: Left Coat Press. 
6. Leavy P., 2018, Metoda spotyka sztukę. Praktyki badawcze oparte na sztuce. Warszawa: NCK. 
7. Saldaña, J., 2011,  Ethnotheatre: Research from Page to Stage. Walnut Creek CA: Left Coast Press. 
8. Siarkiewicz, E., E.  Trębińska-Szumigraj i D. Zielińska-Pękał, 2012,  Edukacyjne prowokacje. Wykorzystanie etnografii performatywnej w procesie kształcenia doradców. Kraków: Impuls. 
9. Foster V., 2016, Collaborative Arts-based Research for Social Justice, New York: Routledge. 

Prowadząca: Magdalena Ciechowska

Poziom: MT1

Klasa metodologiczna: Metody partycypacyjne

Opis: Każde badanie jakościowe może wiązać się z oddziaływaniem badacza na badanych. Tymczasem, istotna zmiana dokonująca się poprzez i w trakcie badań jest domeną badań jakościowych. Krytyczne partycypacyjne badania w działaniu mogą pomóc zmieniać świat na lepsze. Warsztaty skierowane są do osób rozpoczynających swoje doświadczenia z action research oraz tych, którzy pragną poszerzyć swoją wiedzę praktyczno-teoretyczną (ze wskazaniem wymogów stawianych w publikacjach naukowych) w tej tematyce. Głównym celem warsztatu jest wzbogacenie kompetencji uczestników o umiejętności przeprowadzenia całości action research z uwzględnieniem planowania badania, kolejnych etapów oraz jego zakończenia oraz przedstawienia raportu badawczego zgodnie z wymogami AERA. Treści warsztatów (oprócz zarysu rozwoju metody action research) będą przedstawione w praktyczny sposób – zaplanowanie wspólnego partycypacyjnego badania w działaniu (ze wskazaniem poziomów partycypacji uczestników), z uwzględnieniem praktycznych aspektów prowadzenia badań oraz przedstawienia wyników. Poniższy układ treści, z uwagi na nacisk na zagadnienia praktyczne, nie będzie miał charakteru linearnego.

Słowa kluczowe: action research; participatory research;

Zakres tematyczny:

Część teoretyczna:

- zarys rozwoju i ewolucji action research;

- typy badań w działaniu (m.in. AR, PAR, YPAR, CPAR, EAR) a sytuacyjne studium przypadku, autoetnografia i badania ewaluacyjne – istotne różnice;

Część praktyczna:

- etyka w planowaniu i przebiegu action research  (w procesie badawczym, decyzyjnym i demokracji w działaniu);

- przebieg action research – od paradygmatu do raportu badawczego;

- trudności i pułapki partycypacyjnych badań w terenie;

- wchodzenie w teren, nawiązywanie relacji i opuszczanie terenu badań;

- action research jako rama metodologiczna dla różnych strategii badawczych i sposobów gromadzenia danych (badania jakościowe, ilościowe, MMR; IDI, FGI, obserwacja; analiza dokumentów zastanych i wywołanych; techniki badań wizualnych; techniki zaczerpnięte z autoetnografii jako istotna wartość dodana w participatory action research), konstruowanie narzędzi badawczych;

- zakończenie badań – action research jako badania interwencyjne i kreujące – przykłady analizy danych i obrazowania procesów decyzyjnych.

Metody dydaktyczne: wykład, dyskusja grupowa, prezentacje filmu z dyskusją, ćwiczenia praktyczne dotyczące planowania badań i konstruowania jakościowych narzędzi badawczych 

Oprogramowanie używane na warsztacie: brak

Literatura rekomendowana:

1. Burns A. (2015), Action Research. W: J.D. Brown, C. Coombe (ed.), The Cambridge Guide in Language Teaching and Learnin. Cambridge: Cambridge University Press, 187-201: https://www.researchgate.net/publication/282199978_Action_research
2. Ciechowska M. (2022), Podejście doceniające i pozytywna narracja w kształceniu studentów pedagogiki – refleksje teoretyczne dotyczące implikacji praktycznych. Horyzonty Wychowania, 21 (59), 11-20; https://horyzontywychowania.ignatianum.edu.pl/HW/article/view/2297/2174
3. Cervinkova H. (2013), Etnografia edukacyjna i badania w działaniu – z warsztatu kształcenia nauczycieli. Forum Oświatowe, 1(48), 123-137; http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/72
4. Góral A., Jałocha B., Mazurkiewicz G., Zawadzki M. (2019), Badania w działaniu. Książka dla kształcących się w naukach społecznych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego; https://www.researchgate.net/publication/337424227_Badania_w_dzialaniu_Ksiazka_dla_ksztalcacych_sie_w_naukach_spolecznych
5. O’Connor K., Greene H.C., Anderson P.J. (2006), Action Research: a Tool for Improving Teacher Quality and Classroom Practice. Paper Discussion Session American Educational Research Association (AERA) Annual Meeting, San Francisco; https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED494955.pdf
6. Szymańska M. (2018), Badania w działaniu. W: M. Ciechowska, M. Szymańska, Wybrane metody jakościowe w badaniach pedagogicznych. Kraków: Wydawnictwo AIK; https://www.researchgate.net/publication/320024700_Wybrane_metody_jakosciowe_w_badaniach_pedagogicznych_Czesc_I

Prowadzący/a...

Kurs zostanie uruchomiony w kolejnej edycji Letniej Szkoły.

Prowadzący/a...

Kurs zostanie uruchomiony w kolejnej edycji Letniej Szkoły.

Prowadzący: Marek Gorzko

Poziom: MT1

Klasa metodologiczna: Metody teorii ugruntowanej

Opis: Głównym celem warsztatów jest zapoznanie uczestników z podstawowymi procedurami analitycznymi składającymi się na proces badawczy w świetle założeń metodologii teorii ugruntowanej oraz z logiką wpisaną w generowanie teorii. Warsztaty są skierowane przede wszystkim do badaczy rozpoczynających stosowanie procedur metodologii teorii ugruntowanej. Zapleczem teoretycznym jest przede wszystkim wersja metodologii zaproponowana przez twórców podejścia – A. Straussa i B. Glasera. Założeniem warsztatów jest prześledzenie całości procesu badawczego – temu będzie podporządkowana kolejność i logika proponowanych ćwiczeń. 

Słowa kluczowe: teoria ugruntowana; A. Strauss; B. Glaser; proces badawczy; paradygmat kodowania; 

Zakres tematyczny:

• Różne style kodowania w tradycji metodologicznej teorii ugruntowanej (A. Strauss i J. Corbin, B. Glaser, K. Charmaz, A. Clarke);
• Procedury kodowania otwartego;
• Techniki wspomagania wrażliwości teoretycznej (A.Strauss);
• „Paradygmat kodowania” i „Macierz warunków i konsekwencji”
• Rodziny kodów teoretycznych, kodowanie teoretyczne – B. Glaser;
• Kategoria centralna;
• Pisanie not teoretycznych. „Sortowanie teoretyczne”;
• Praca z diagramami. Prezentacje graficzne;
• Teoretyczne pobieranie próbek. Problem nasycenia teoretycznego. Kwestia reprezentatywności;
• Struktura procesu badawczego;
• Teoretyzowanie w metodologii teorii ugruntowanej

Metody dydaktyczne: omówienie zagadnień wprowadzających w poszczególne techniki analityczne, samodzielna i grupowa praca uczestników nad danymi, grupowa dyskusja nad efektami zabiegów analitycznych

Oprogramowanie używane na warsztacie: brak

Literatura rekomendowana:

1. Charmaz Kathy (2009) Teoria ugruntowana: Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej (przeł. Barbara Komorowska), Warszawa:
2. Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Gibson Barry, Jan Hartman (2014) Rediscovering Grounded Theory. Los Angeles, London, New Delhi, Singapore, Washington DC: Sage.
4. Glaser, Barney G. (1978) Theoretical Sensitivity: Advances in the Methodology of Grounded Theory, Mill Valley: The Sociology Press.
5. Glaser, Barney G, Anselm L. Strauss (1967) The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research. New York: Aldine (polskie wydanie: 2009 Odkrywanie teorii ugruntowanej: Strategie badania jakościowego, Kraków: ZW Nomos).
6. Strauss, Anselm L., Juliet Corbin (1990) Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, First edition, Thousand Oaks: Sage.

Prowadząca: Monika Bartosiewicz-Niziołek

Poziom: MT1

Klasa metodologiczna: Metody ewaluacyjne

Opis: Głównym celem warsztatu jest podniesienie kompetencji w zakresie wykorzystania różnych metod i technik badań ewaluacyjnych w procesie prowadzenia i zlecania ewaluacji. W trakcie kursu zostaną omówione kluczowe zagadnienia z zakresu metodologii nauk społecznych przygotowujące uczestników do ewaluowania projektów, programów i innych przedsięwzięć. Istotnym elementem kursu będzie wymiana doświadczeń i dobrych praktyk, a także omówienie najczęściej popełnianych błędów w zakresie ewaluacji. W efekcie uczestnicy kursu poznają specyfikę badań ewaluacyjnych i nabędą umiejętności niezbędne w procesie realizowania ewaluacji.

Słowa kluczowe: ewaluacja; ewaluacja ex-post, ewaluacja ad hoc; ewaluacja ex-ante; 

Zakres tematyczny:

• Opracowanie koncepcji ewaluacji i planowanie jej procesu;
• Rodzaje ewaluacji;
• Kryteria i pytania ewaluacyjne;
• Dobór metod i technik badawczych (desk research, IDI, FGI, obserwację, studium przypadku, panel ekspertów);
• Projektowanie jakościowych narzędzi badawczych;
• Wskazówki dotyczące realizacji badań ewaluacyjnych;
• Raportowanie, formułowanie wniosków oraz rekomendacje;
• Wykorzystanie wyników ewaluacji;
• Dobre praktyki badań ewaluacyjnych.

Metody dydaktyczne: Metodyka pracy oparta na cyklu Kolba (doświadczanie, analiza/ refleksja, wiedza, zastosowanie/ praktyka): praca warsztatowa w oparciu o case study, mini-wykłady przeplatane ćwiczeniami praktycznymi, praca indywidualna oraz w grupach, dyskusja na forum, film instruktażowy, elementy doradztwa.

Oprogramowanie używane na warsztacie: brak

Literatura rekomendowana:

1. Babbie, E. (2007). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
2. Bartosiewicz-Niziołek, M. (2012). Ewaluacja programów i przedsięwzięć społecznych - katalog dobrych praktyk. Kraków: Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej. http://www.rops.krakow.pl/publikacje/inne-wydawnictwa/ewaluacja-programow-i-przedsiewziec-spolecznych-katalog-dobrych-praktyk-123.html
3. Bienias, S., et al. (2012). Ewaluacja. Poradnik dla pracowników administracji publicznej. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
4. Jaskuła, S. (2018). Ewaluacja społeczna w edukacji. Kraków: Impuls
5. Korporowicz, L. (red.) (1997). Ewaluacja w edukacji. Warszawa: Oficyna Naukowa
6. Mazurkiewicz, G. (2010). Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym (trzy części: „Konteksty”, „Odpowiedzialność”, „Autonomia”). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Prowadząca: Regina Lenart-Gansiniec

Poziom: MT1

Klasa metodologiczna: (to my uzupełnimy)

Opis: Celem warsztatu jest zapoznanie uczestników z istotą oraz specyfiką przeprowadzania przeglądów literatury, ze szczególnym uwzględnieniem systematycznego przeglądu literatury. Uczestnicy zdobędą wiedzę oraz umiejętności w zakresie opracowania protokołu przeprowadzania przeglądu literatury, wyszukiwania literatury naukowej oraz szarej, jej analizy oraz pisania raportu. Oprócz tego zaprezentowane zostaną narzędzia cyfrowe wspierające realizację poszczególnych etapów przeglądu literatury. Efektem warsztatu jest umiejętność wyszukiwania literatury za pomocą baz Web of Science oraz Scopus oraz obsługa i wykorzystywanie w przeglądzie literatury następujących narzędzi: Paper Digest, Scite, Scholarcy, Elicit, Research Rabbit, Connected Papers, Inciteful, Rayyan.

Słowa kluczowe: przegląd literatury; systematyczny przegląd literatury; narzędzia cyfrowe; Paper Digest; Scite; Scholarcy; Elicit; Research Rabbit; Connected Papers; Inciteful; Rayyan

Zakres tematyczny:

1. Przeglądy literatury (definicje, przeznaczenie, typologie, ograniczenia), wybór strategii wyszukiwania (podstawowe dylematy, wyzwania), przygotowywanie protokołu przeglądu literatury, błędy i ryzyka w przeglądzie literaturze

2. Zasady poszukiwania badań do przeglądu, wyszukiwanie literatury przy wykorzystaniu elektronicznych baz danych, inne źródła (literatura szara), gromadzenie, analiza i interpretacja danych z badań

3. Analiza i interpretacja danych z badań, opracowanie raportu, rozpowszechnienie wyników

4. Od wyszukiwania do syntezy: narzędzia AI do odkrywania i podsumowywania literatury

5. Względy etyczne dotyczące wykorzystania generatywnej sztucznej inteligencji w przeglądzie literatury

Metody dydaktyczne: wykład, konwersacje, studia przypadku, dyskusje, prace w grupach, odwrócona klasa

Oprogramowanie: elektroniczne bazy danych Web of Science, Scopus, Paper Digest, Scite, Scholarcy, Elicit, Research Rabbit, Connected Papers, Inciteful, Rayyan 

Literatura rekomendowana:

de la Torre-López, J., Ramírez, A. & Romero, J.R. Artificial intelligence to automate the systematic review of scientific literature. Computing 105, 2171–2194 (2023). https://doi.org/10.1007/s00607-023-01181-x

Prowadzący/a...

Kurs zostanie uruchomiony w kolejnej edycji Letniej Szkoły.